Okulary to nie tylko oprawka. Jakość widzenia zależy przede wszystkim od rodzaju soczewek i uszlachetnień, w jakie są wyposażone. Soczewki okularowe różnią się między sobą rodzajem materiału z jakiego są wykonane, oraz przeznaczeniem, a co za tym idzie – wyglądem. W związku z tym soczewki można podzielić ze względu na kilka kryteriów.
1. Podział ze względu na materiał:
a) soczewki mineralne (szklane) to najstarsze soczewki okularowe, których zalety to: mniejsza grubość, większa odporność powierzchni na zarysowania. Soczewki mineralne jednak cechują się znacznym ciężarem właściwy i z tego względu nie są dziś polecane. Ponadto soczewki mieneralne, ze względu na trudności w obróbce można stosować wyłącznie do pełnych opraw.
b) soczewki organiczne (plastikowe) to nowoczesne soczewki okularowe stworzone w oparciu o różnego rodzaju materiały. Ich główna zaleta to niski ciężar oraz podwyższona wytrzymałość na stłuczenia. Nowoczesna technika polegająca na nakładaniu na powierzchnię soczewki specjalnych powłok pozwala na wytworzenie soczewek odpornych na ekstremalne warunki i zarysowania. Obecnie soczewki organiczne nie rożnią się właściwościami optycznymi, jakością i przejrzystością od soczewek mineralnych. Ten typ soczewek można stosować zarówno do opraw pełnych jak i na żyłkę.
c) soczewki z poliwęglanu to lekkie i cienkie soczewki o bardzo dużej twardości i wytrzymałości mechanicznej. Polecane do każdego typu opraw dla osób aktywnych ceniących wytrzymałość i odporność materiału. Soczewki z poliwęglanu to idelane rozwiązanie do opraw na żyłkę oraz opraw typu „patent”. Zalety tego materiału docenią również osoby, których okulary narażone są na upadki lub uderzenia (np. sportowcy).
2. Podział ze względu na współczynnik załamania – indeks
Index to pojęcie pochodzące z języka angielskiego, a oznacza się nim współczynnik załamania światła. Im wyższy “index” tym soczewka będzie cieńsza. Współczynnik załamania światła klasycznej soczewki mineralnej (szklanej) wynosi około n = 1,5. Niektóre materiały stosowane do produkcji soczewek osiągają maksymalnie współczynnik n = 1,9. Zaletą soczewek wykonanych z materiałów o wysokim indeksie jest to, że są znacznie cieńsze od soczewek wykonanych z klasycznych materiałów (dla tych samych mocy optycznych). W konsekwencji soczewki te są także lżejsze. Stosowanie soczewek o wysokich indeksach jest uzasadnione w przypadku korekcji większych wad refrakcji. Ze względów estetycznych ich użycie może być także uzasadnione przy korekcji mniejszych wad, w przypadku gdy szkła będą wstawiane do dużych opraw okularowych.
3. Ze względu na moc i geometrię wyróżnia się soczewki:
a) dodatnie (soczewki skupiające) tzw. “plusy” służą do korekcji nadwzroczności,
b) ujemne (soczewki rozpraszające) tzw. “minusy” służą do korekcji krótkowzroczności.
4. Ze względu na konstrukcję soczewki dzieli się na:
a) sferyczne
Klasyczne soczewki sferyczne konstrukcyjnie stanowią wycinek sfery. Konsekwencją takiej „budowy” soczewki są pojawiające się w obszarach peryferyjnych (przy krawędzi oprawy) zniekształcenia i rozmazania obrazu. Tego typu soczewki powodują efekt powiększonych (w soczewkach dodatnich) lub pomniejszonych oczu (w soczewkach ujemnych). Powierzchnia sferyczna jest najprostszą i najłatwiejszą technologicznie do wykonania, dlatego soczewki sferyczne sa najdłużej stosowane w optyce okularowej.
b) asferyczne
Powierzchnie asferyczne zostały wprowadzone do konstrukcji soczewek okularowych w celu zwiększenia estetyki gotowych okularów. Zastosowanie konstrukcji asferycznej soczewki pozwala na minimalizację zniekształceń sferycznych zapewniając idealnie, wierne odwzorowanie obrazu. Tego typu rozwiązanie jest szczególnie polecane użytkownikom, którzy wymagają większej korekcji sferycznej lub mają astygmatyzm. Okulary przestają być wówczas problemem oraz niewygodną koniecznością, a ich użytkownicy zyskują naturalne i komfortowe widzenie. Mniejsza grubość soczewek asferycznych oraz położenie ich wewnętrznych powierzchni bliżej oka, powodują zdecydowanie mniejsze powiększenia lub pomniejszenia obrazów niż w soczewkach sferycznych. Oczy widziane przez takie okulary nie są w żaden sposób zniekształcone.
5. Przeznaczenie i różnice budowy soczewek okularowych
a) Soczewki jednoogniskowe – służą do korekcji jednej wady wzroku: krótkowzroczności (soczewki ujemne) lub nadwzroczności (soczewki dodatnie). Okulary z tego typu soczewkami mogą być wykorzystywane przy aktywności jednego typu, np. mogą to być okulary tylko do czytania, albo do dali – do codziennego życia. Mogą więc być noszone cały czas, albo zmieniane w miarę potrzeb. Ich nowszą odmianą są soczewki jednoogniskowe z wydłużoną bliżą przeznaczone np. do pracy z komputerem.
b) Soczewki dwuogniskowe – składają się z dwóch segmentów o różnych mocach. Górna część tych soczewek przeznaczona jest do korekcji widzenia dali, natomiast dolna do korekcji bliży (czytania). Okularów dwuogniskowych można używać do codziennego życia. Wadą tego typu soczewek jest brak korekcji odległości pośrednich pomiędzy dalą i bliżą oraz mało estetyczny, widoczny segment do korekcji bliży.
c) Soczewki progresywne – umożliwiają jednoczesną korekcję widzenie dali, bliży i odległości pośrednich. Są to soczewki z tzw. płynną ogniskową, zależną od punktu, przez który patrzymy. Soczewki progresywne są nowoczesną alternatywą dla soczewek dwuogniskowych. Spełniają podobne zadanie, ale umożliwiają możliwość korekcję odległości pośrednich i są zdecydowani bardziej estetyczne- soczewki te wyglądają z zewnątrz jak soczewki jednoogniskowe.
Wybór właściwych soczewek należy do Ciebie. Decydując się na zakup okularów musisz jasno sprecyzować swoje oczekiwania i rodzaj aktywności, aby móc wybrać najlepsze dla siebie rowiązanie.
* Opracowanie własne Avenir Medical