Co to jest hialuronian?
Hialuronian sodu– właściwości
Kwas hialuronowy to glikozoaminoglikan naturalnie występujący w tkankach całego organizmu. Można go znaleźć również w gałce ocznej w ciele szklistym, filmie łzowym i cieczy wodnistej. Jego głównym zadaniem jest utrzymanie właściwego poziomu nawilżenia struktur oka. Dzięki spiralnej budowie makrocząsteczki hialuronianu posiadają wyjątkową właściwość wiązania wody i lepko sprężystości, co umożliwia każdej cząsteczce zatrzymanie wody w ilości do 1000 razy przekraczającej jej własną masę.
Właściwości hialuronianu
Hialuronian charakteryzuje się niską cytotoksycznością, wysokim poziomem stabilizacji filmu łzowego oraz wydłużonym czasem przebywania w przestrzeni przedrogówkowej. Poza właściwościami nawilżającymi, hialuronian może również pełnić funkcję ochronną, zabezpieczającą przed powstaniem uszkodzeń w wyniku stresu oksydacyjnego wywołanego przez wolne rodniki. Hialuronian przyspiesza proces gojenia się ran i wykazuje właściwości przeciwzapalne. Podczas uszkodzenia tkanek powierzchownych gałki ocznej stężenie hialuronianu sodu zwiększa się, co wpływa korzystnie na procesy gojenia. Hialuronian sodowy bierze bowiem udział w budowaniu matrycy niezbędnej do rekonstrukcji uszkodzonej tkanki. Na jego właściwości mogą mieć wpływ zmiany temperatury, pH i wartość współczynnika ścinania.
Hialuronian pełni dwie odrębne role kiedy oko jest otwarte i kiedy mrugamy powiekami. Kiedy oko jest otwarte, hialuronian sodu ma większą lepkość, pokrywa powierzchnię gałki ocznej nie spływając z niej, co wpływa na wydłużenie czasu przerwania filmu łzowego. Kiedy mrugamy, lepkość hialuronianu zmniejsza się, dzięki czemu w momencie powrotu powieki do wyjściowej jest on rozprowadzany na całej powierzchni gałki ocznej.
Zastosowanie hialuronianu w okulistyce
Ze względu na swoje właściwości hialuronian znalazł zastosowanie w okulistyce. Stosowany jest zarówno w leczeniu operacyjnym, jak i zachowawczym.
Hialuronian wykorzystywany w chirurgicznym leczeniu zaćmy utrzymuje prawidłową głębokość przedniej komory oka oraz chroni rogówkę przed wysychaniem. Z kolei przy wszczepach i usuwaniu soczewek pokrywa się nim soczewkę wewnątrz gałkową, przy jego pomocy stwarza przestrzeń operacyjną i tworzy ochronną poduszkę dla rogówki. W leczeniu chirurgicznym jaskry hialuronian jest obecnie niezbędny. Jest również użyteczny przy leczeniu urazów oka – pomaga w przywróceniu poprzedniego ciśnienia, ułatwia tamponadę krwotoków oraz zapobiega zrostom. Hialuronianów używa się też w chirurgii tylnego odcinka oka.
W leczeniu zachowawczym hialuronian sodu stosowany jest przy zespole suchego oka. Jest to schorzenie powodowane najczęściej przebywaniem w klimatyzowanych pomieszczeniach, nieprawidłowym mruganiem związanym z pracą przy komputerze, przyjmowaniem niektórych leków, zmianami funkcji gruczołów wydzielniczych. Poza oczywistym dyskomfortem w postaci uczucia swędzenia i suchości oka może prowadzić do poważniejszych dolegliwości, takich jak: suche zapalenie spojówek i rogówki.
Zdolność wiązania wody przez hialuronian czyni tę substancję idealnym składnikiem sztucznych łez i płynów pielęgnacyjnych. I rzeczywiście znajduje się on w składzie wielu dostępnych na rynku produktach kontaktologicznych (np. See l’Eau MoistureDrops, See l’Eau EyeCare Synergie). Preparaty zawierające hialuronian sodu charakteryzują się wysoką lepkością. Dzięki swej lepkości i budowie, po podaniu do worka spojówkowego utrzymuje się na powierzchni oka, nie zaburzając zarazem ostrości widzenia.
Preparaty te są bardzo dobrze tolerowane, ponieważ doskonale przylegają do powierzchni rogówki, wytwarzając na niej wilgotną i biokompatybilną powłokę zintegrowaną z filmem łzowym. Dzięki szczególnym fizycznym właściwościom tworzenia równomiernego, nawilżającego, stabilnego, trudno zmywalnego i długo utrzymującego się na powierzchni rogówki filmu skutecznie chronią przed podrażnieniem i suchością.
Stosowanie produktów zawierających hialuronian sodu jest szczególnie polecane osobom używającym soczewki kontaktowe, gdyż w efekcie ich stosowanie zmniejsza dolegliwości subiektywne takie jak: podrażnienie, pieczenie, uczucie piasku pod powiekami.
*Opracowanie własne Avenir Medical Poland Sp. z o.o.