Osoby, które dopiero planują lub właśnie rozpoczynają stosowanie soczewek kontaktowych, mają wiele pytań związanych z właściwą pielęgnacją i zachowaniem zasad higieny. Dużo wątpliwości budzi też sposób nakładania i zdejmowania soczewek. Postaramy się doradzić, jak postępować z soczewkami, aby móc w pełni wykorzystać ich możliwości i cieszyć się doskonałą jakością widzenia.
Najważniejszą czynnością jest nakładanie i zdejmowanie soczewek. Przy pierwszych samodzielnych próbach może ono sprawić sporo kłopotów.
Trening czyni mistrza
Nie ma jednej, idealnej techniki nakładania soczewek. Najważniejsze jest zachowanie spokoju i precyzji ruchów. Niektóre osoby obawiają się „wkładania palca do oka”. Tymczasem nic takiego się nie dzieje: soczewka jest nakładana na gałkę oczną, z którą palec nie ma bezpośredniego kontaktu. Równie nieuzasadnione są obawy, że soczewka może przywrzeć do oka lub przesunąć się za gałkę oczną.
Wyjętą z pojemnika lub opakowania soczewkę umieszczamy na opuszku palca wskazującego, wypukłą stroną do opuszka. Aplikacji dokonujemy odsuwając środkowym palcem dolną powiekę, a palcami drugiej ręki przytrzymujemy górną powiekę. Soczewkę zbliżamy wolno do gałki ocznej aż do momentu zetknięcia się ze śluzówka oka. Dla wielu osób dużym ułatwieniem jest utrzymywanie wzroku skierowanego do góry.
Soczewkę możemy umieścić w dowolnym obszarze gałki ocznej, również na jej białej części. Aby soczewka mogła ustawić się we właściwym miejscu, w centralnej części oka, należy wykonać kilka ruchów gałką oczną, spoglądając na boki, w górę i dół oraz kilkakrotnie mrugając.
Przy zdejmowaniu kolejność czynności należy odwrócić. Patrząc przed siebie, najlepiej w lustro, odciągamy górną i dolną powiekę, a palcem wskazującym dotykamy soczewki i zsuwamy ją w dół, na białą część gałki ocznej, gdzie będzie łatwiejsza do uchwycenia palcem wskazującym i kciukiem.
Na początku, gdy dopiero uczymy się, opisane czynności mogą zająć kilka minut – po osiągnięciu pełnej sprawności założenie lub zdjęcie soczewek będzie trwało zaledwie sekundy.
Higiena nie znosi kompromisów
Niezwykle ważne jest, żeby przed przystąpieniem do zakładania lub zdejmowania soczewek dokładnie umyć ręce, a jeżeli to konieczne, również twarz. Najlepiej użyć do tego celu dezynfekcyjnego mydła w płynie, a ręce osuszyć ręcznikiem, który nie pozostawia na skórze włókien. Silne detergenty i wszelkie zanieczyszczenia mechaniczne mogą prowadzić do podrażnień i stanów zapalnych oczu. Należy starannie osuszyć dłonie – soczewka może łatwo ześlizgnąć się z mokrych palców.
Równie istotne jest przestrzeganie zasad higieny przy zabiegach pielęgnacyjnych i przechowywaniu soczewek. Do mycia soczewek oraz pojemniczków, w których są przechowywane, używamy wyłącznie specjalnego, przeznaczonego do tego celu płynu. Nigdy nie stosujemy wody, szczególnie bezpośrednio z kranu.
Soczewki myjemy po każdym użyciu – z obu stron, pocierając opuszkiem palca przez 15 sekund ruchem okrężnym. Po wyjęciu soczewek wylewamy płyn z pojemniczka, a gdy ponownie odkładamy soczewki do pojemniczka, wypełniamy go świeżym płynem. Czyszczenie pojemniczka najlepiej wykonać czystą, nie pozostawiającą włókiem szmatką nasączoną płynem do soczewek. Najlepiej zrobić to po każdym wyjęciu soczewek.
Ważne jest, żeby nie zamieniać miejscami soczewek w pojemniku. Zastosowanie się do tej zasady przydaje się przy różnowzroczności, ale przede wszystkim zapobiega przenoszeniu ewentualnych infekcji pomiędzy jednym a drugim okiem.
Opisanych zabiegów nie stosuje się przy soczewkach jednodniowych: nakładamy je rano, a wieczorem wyrzucamy. Każdy inny typ soczewek wymaga starannej pielęgnacji, która zapobiega gromadzeniu się osadu i rozwojowi drobnoustrojów. Następstwem zaniedbania czynności higienicznych mogą być podrażnienia i zapalenia oczu, a w efekcie spadek jakości widzenia i poczucie dużego dyskomfortu (w związku ze łzawieniem, pieczeniem i bólem oczu).
Niezależnie od tego, jakie soczewki nosimy, ważną zasadą higieniczną jest zachowanie zasad bezpieczeństwa i higieny przy stosowaniu zabiegów kosmetycznych, w tym szczególnie makijażu. Kolejność powinna być następująca: założenie soczewek, wykonanie makijażu, zdjęcie soczewek, zmycie makijażu. Szczególną ostrożność należy zachować przy użyciu lakierów do włosów: zawsze zamykamy oczy przed naciśnięciem zaworu i otwieramy dopiero po opadnięciu mgiełki.
Kontrola czasu chroni oczy
Obok opanowania techniki zakładania i zdejmowania soczewek oraz rygorystycznego stosowania się do zaleceń higienicznych, równie sumiennie należy przestrzegać właściwego czasu i trybu noszenia soczewek. Soczewki można nosić krócej, ale nigdy dłużej, niż zaleca producent. Zdecydowanie nie należy także spać z założonymi soczewkami, jeżeli nie są do tego celu przystosowane. Konsekwencje mogą być bardzo różne – od wysuszenia i zaczerwieniania oczu, przez trudności ze zdjęciem soczewek, aż po zapalenie rogówki i ryzyko uszkodzenia wzroku.
Na butelce z płynem dobrze jest zapisać datę pierwszego otwarcia (lub datę wyznaczającą koniec użytkowania). Dzięki temu zawsze będziemy mogli sprawdzić, czy płyn nadaje się jeszcze do użycia, czy trzeba go wymienić na nowy. Nie należy mylić daty ważności i daty oznaczającej maksymalny czas użytkowania od pierwszego otwarcia płynu.
Pojemnik do przechowywania soczewek powinniśmy użytkować nie dłużej niż miesiąc– po upływie tego czasu należy go bezwzględnie wymienić na nowy.
Początkowo lista rzeczy, o których trzeba pamiętać i koniecznych do wykonania czynności może wydać się bardzo skomplikowana. Jednak w krótkim czasie przechodzi w nawyk i pozwala cieszyć się komfortem użytkowania soczewek.