Wzrok to jeden z najważniejszych zmysłów dziecka, który ma kluczowe znaczenie dla jego rozwoju, nauki i codziennego funkcjonowania. Regularne badania okulistyczne jak i optometryczne pozwalają wcześnie wykryć ewentualne problemy i skutecznie im przeciwdziałać. Kiedy należy udać się na pierwsze badanie wzroku i na co zwrócić uwagę? Oto najważniejsze informacje dla rodziców.

Spis treści

Pierwsze badanie wzroku u dziecka

Pierwsza kontrola wzroku może odbyć się już w szpitalu, szczególnie u noworodków obciążonych ryzykiem: wcześniaków, dzieci z z mózgowym porażeniem dziecięcym, genetycznie obciążone chorobami oczu czy z nietypowymi objawami (np. zez, białawy odblask w źrenicy). Standardowo jednak zaleca się pierwszą wizytę u okulisty lub optometrysty około 6. miesiąca życia, kolejną między 2. a 3. rokiem życia, a następnie przed rozpoczęciem nauki w szkole, czyli około 5.–6. roku życia.

Regularne badanie wzroku u dzieci

  • Wzrok u dzieci należy badać co najmniej raz w roku.
  • W wypadku małych pacjentów, u których zdiagnozowano wadę wzroku, szczególnie krótkowzroczność, wskazane jest przeprowadzanie kontroli co sześć miesięcy.
  • Regularne badanie wzroku u dzieci jest ważne, aby wykryć zaburzenia wzroku, które mogą wpływać na rozwój psychosomatyczny dziecka. Dziecko często nie zgłasza problemów z widzeniem, bo nie wie, że mogłoby widzieć inaczej/lepiej. Dlatego dbanie o regularne wizyty u optometrysty pomaga w szybkim wykryciu ewentualnych nieprawidłowości i wdrożeniu odpowiedniej korekcji. W salonach Family Optic badamy dzieci już od 6 roku życia, a na badanie możesz umówić się tutaj.

Przebieg badania wzroku u dzieci

To jak wygląda badanie wzroku u dziecka różni się w zależności od wieku i poziomu współpracy malucha. Może ono obejmować:

  • ocenę reakcji źrenic na światło,
  • sprawdzenie ruchomości gałek ocznych,
  • badanie ostrości wzroku za pomocą specjalnych tablic z obrazkami lub literami,
  • ocenę widzenia przestrzennego,
  • testy refrakcji, które wykrywają wady wzroku, takie jak krótkowzroczność, nadwzroczność czy astygmatyzm,
  • często stosuje się metody obiektywne, które pozwalają na ocenę wielkości wady wzroku, bez konieczności udzielania odpowiedzi przez dzieci np. skiaskopię,
  • ocenę parametrów akomodacji, która będzie miała wpływ na naukę czytania i pisania i oraz inne aktywności w bliskiej odległości.

Badanie wzroku u dzieci jest wykonywane przez okulistów i optometrystów, którzy sprawdzają zdrowie oczu i weryfikują wielkość wady wzroku. Niezależnie jednak od specjalisty, do którego udasz się na badanie powinieneś wiedzieć, że samo komputerowe badanie wzroku nie wystarczy do przepisania korekcji dziecku.

  • Optometrysta wykonuje badanie ostrości wzroku i ocenia różne funkcje wzrokowe, takie jak akomodacja czy widzenie obuoczne. Optometrysta dobiera najlepszą możliwą korekcją okularową lub soczewki kontaktowe tak, by poprawić ostrość widzenia i zniwelować wszystkie niepokojące objawy np. bóle oczu, przekrzywianie głowy, niechęć do czytania i pisania itp.
  • Okulista wykonuje badanie po podaniu specjalnych kropli blokujących akomodację, dzięki czemu możemy lepiej określić wielkość wady refrakcji. Na badaniu okulistycznym często mamy do czynienia z oceną narządu wzroku (badanie dna oka) i ciśnienia wewnątrzgałkowego. Poradnię okulistyczną warto odwiedzić również wtedy, gdy zauważymy u dziecka łzawienie lub ropienie z oczu.

Jeśli dziecko nigdy nie było na badaniu okulistycznym z podaniem kropli, zaleca się najpierw odbycie takiej wizyty przed wizytą u optometrysty.

Przed wizytą w gabinecie okulistycznym warto przygotować dziecko na badanie. U starszych dzieci wystarczy rozmowa i opowiedzenie o tym jak będzie przebiegać wizyta, a w przypadku małych dzieci przydatne mogą okazać się książeczki o badaniu oczu lub zabawa w okulistę.

Objawy, które mogą sugerować problemy ze wzrokiem

Problemy z widzeniem u dziecka mogą być manifestowane w bardzo różny sposób, często niespecyficzny i niejednoznaczny. Rodzice powinni być czujni na wszelkie sygnały, które mogą wskazywać na problemy ze wzrokiem u dziecka. Do najczęstszych objawów należą:
  • częste mrużenie oczu,
  • przekrzywianie głowy podczas patrzenia,
  • trudności w śledzeniu obiektów,
  • tarcie oczu i częste mruganie,
  • brak zainteresowania książkami i obrazkami,
  • bóle głowy lub oczu,
  • problemy z koordynacją ruchową,
  • trudności w nauce, zwłaszcza z czytaniem i pisaniem,
  • podchodzenie bliżej, żeby coś zobaczyć np. do telewizora.
Jeśli zauważysz u swojego dziecka którykolwiek z tych objawów, jak najszybciej skonsultuj się ze specjalistą.

Jak dbać o wzrok dziecka?

Poza regularnymi badaniami wzroku warto zadbać o odpowiednie nawyki, które wspierają zdrowie oczu.
  • Ogranicz czas spędzany przed ekranami – nadmierne korzystanie z telewizora, komputera i smartfona może prowadzić do nie tylko do przemęczenia oczu ale również do rozwoju krótkowzroczności.
  • Zapewnij odpowiednie oświetlenie – podczas czytania i nauki światło powinno być jasne, ale nie rażące. Odpowiednia ergonomia pracy z bliska ma szczególne znaczenie u dzieci w wieku szkolnym, które spędzają w pozycji siedzącej z bliska kilka godzin dziennie.
  • Zachęcaj do aktywności na świeżym powietrzu – badania pokazują, że przebywanie na zewnątrz zmniejsza ryzyko rozwoju krótkowzroczności i ma szczególne znaczenie u dzieci u których jeszcze nie rozwinęła się wada wzroku. Minimum 90 minut dziennie na świeżym powietrzu wpłynie pozytywnie na wzrok Twojego dziecka.
  • Zapewnij zbilansowaną dietę – witaminy A, C i E oraz kwasy omega-3 wspierają zdrowie oczu.
Regularne badania wzroku i troska o prawidłowe nawyki pomogą Twojemu dziecku cieszyć się dobrym widzeniem. Jeśli masz wątpliwości co do wzroku swojej pociechy, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty – wczesna diagnoza to klucz do skutecznej korekcji i ochrony zdrowia oczu.

Podsumowanie

Regularne badanie wzroku w pierwszych latach życia jest niezwykle istotne. Nierozpoznana, a co za tym idzie nieleczona wada może doprowadzić do zeza lub niedowidzenia. Co będzie miało wpływ na ostrość widzenia w dorosłym życiu. Badania kontrolne warto wykonywać również dlatego, że dziecko nie jest świadome, że widzi źle.